Thu thi chuyen ngay xua (phan 13)

Sau lần bị tôi chửi lại thì đại trưởng của tôi cũng ít văng tục hơn. Những ngày ấy tuy vẫn phối hợp ăn ý với anh trên sân bóng nhưng tôi lại hay lảng tránh anh khi kết thúc cuộc chơi. Anh cũng không tỏ thái độ gì đặc biệt, vẫn lừ lừ, chẳng ra ghét chẳng mặn mà gì với mấy thằng tôi. Cũng lạ đời cho mấy đứa chúng tôi: chơi rất thân với cán bộ tiểu đoàn và trung đội trưởng, vậy mà lại vênh nhau với cán bộ đại đội. Người ghét chúng tôi nhất là chính trị viên đại đội. Anh ta là người sính thơ và thích khoe kiến thức nên trong các buổi sinh hoạt đại đội anh ta cứ nói tràng giang đại hải và trích dẫn lung tung. Anh đặc biệt thích thơ Tố Hữu và cho rằng câu thơ nào hay cũng là của Tố Hữu. Có lần đại đội bạn đã giải tán sinh hoạt rất lâu rồi mà anh vẫn còn thao thao trích dẫn "Khi ta ở đất chỉ là đất ở - Khi ta đi đất bỗng hóa tâm hồn ". Bực mình, tôi nói với thằng bạn nhưng cố tình để anh ta nghe thấy "Cái ông Tố Hữu này giỏi lắm. Năm 17 tuổi ông ấy đã có tập "Điêu tàn". Thằng bạn là học sinh giỏi văn của tỉnh nhưng rất thật thà. Thấy tôi nói thế là nó gân cổ lên cãi. Lần khác anh ta lại cho câu " Bàn tay ta làm nên tất cả - Có sức người sỏi đá cũng thành cơm " là của Tố Hữu. Và tôi lại tìm cách chọc ngang. Mấy lần như vậy, chính trị viên đại đội thù tôi ra mặt. Nhưng tôi là thằng luôn hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ đuợc giao mà lại không phấn đấu vào đảng nên anh ta chẳng làm gì được tôi. Anh ta không thích bóng đá nhưng một lần thấy bọn tôi tranh cãi về bóng banh, anh ta xía vào một câu "Cầu thủ bóng đá là thứ đầu óc ngu si tứ chi phát triển". Tôi tức quá nhảy dựng lên vặc lại " Anh có dám nói câu này với chính trị viên tiểu đoàn hay không?". Hoảng hồn biết mình đã phạm húy nên anh ta cười cười xoa dịu bọn tôi. Một buổi tối mấy thằng tôi đang tập võ với nhau ở góc sân bóng thì anh ta lò dò xuất hiện. Thấy những đòn tập của bọn tôi cũng tầm thường nên anh ngỏ ý thử chút với tôi . Tôi làm bộ không dám và cứ chối đây đẩy. Tưởng tôi sợ, anh ta càng được thể làm già.

Thật ra thì lúc ấy chỉ  mấy thằng bạn thân với nhau là biết tôi học được khá nhiều đòn thế. Mọi người trong đơn vị lại cứ nghĩ là thằng bạn to béo mới là người dạy võ bọn tôi. Anh trai của nó là lính đặc công nên nó học được cũng khá nhiều đòn tổng hợp và cũng hay thử võ với mọi người. Vì bố tôi rất nghiêm khắc với những chuyện đánh lộn khoe võ nên anh em tôi ít khi tham gia đánh nhau. Trước khi tôi nhập ngũ, bố tôi dành nhiều thời gian nói với tôi về nghĩa tình đồng đội và đặc biệt nhấn mạnh về ý nghĩa của đòn " tam thế đối luyện " khi buộc phải đánh nhau.

Mấy thằng bạn vì khoaí xem đấu nhau nên hùa vào ép tôi phải thử nhau với chính trị viên đại đội. Thấy thái độ đắc thắng của anh ta thì tôi đã biết rằng trình độ của đối thủ cũng chẳng đáng là bao nhiêu. Tôi nhận lời và cố làm vẻ lòng khòng đứng thủ thế. Tôi lùi lại, nhảy bên phải, bên trái tránh hết những đòn tấn công của đối phương. Sau một lúc quần thảo, chưa đánh trúng tôi cái nào mà chính trị viên đã thở hồng hộc. Tôi cũng làm bộ thở dốc. Thấy tôi chỉ tránh đòn nên anh ta không còn giữ ý phòng thủ mà chỉ tấn công. Anh ta kích tôi " Cậu học võ gì mà cứ lẩn như chạch vậy! ". Bực mình, tôi bỗng áp sát đá quét vào mắt cá chân trụ của đối thủ khi anh ta vừa tung ra cú đá vuốt theo tôi. Thế là lưng chàng rơi xuống trước trong khi bốn cẳng còn chỏng lên trời. Đen cho chính trị viên là mông của anh ta lại rơi trúng vào một viên đá cuội to bằng nắm tay. Đau mà không dám kêu chàng đành dở khóc dở cười đổ cho dẵm vào đá trượt chân ngã.

Từ lần ấy chính trị viên đại đội kiềng mặt tôi. Tôi cũng tránh không xía vào chọc ghẹo mỗi khi anh ta trích dẫn sai.

Đại đội trưởng cũ là một ông già cực kỳ nghiêm khắc. Câu cửa miệng của ông là " Quân lệnh như sơn!". Là người có tuổi đời và tuổi quân cao nhất tiểu đoàn nhưng vì không có trình độ nên hơn hai chục năm quân ngũ ông đành chờ về hưu với quân hàm thượng úy và chức vụ đại đội trưởng. Ông rèn lính nhất nhất phải theo những qui tắc của quân đội và của đơn vị. Như mọi người trong đơn vị, tôi cũng oán ông hà khắc quá. Nhưng có một lần trung đội trưởng kể cho biết hoàn cảnh khó khăn của gia đình ông ở quê Thanh Hóa thì tôi lại thấy thương thương ông. Hôm chia tay đơn vị để về hưu, ông bộc bạch với mọi người " Tôi biết anh em oán trách tôi nhiều lắm. Không phải nói đãi bôi đâu mà thật sự tôi coi anh em trong đơn vị như anh em, con cháu trong nhà . Trong chiến đấu tôi đã từng vĩnh biệt bao nhiêu là đồng đội. Tôi nghiêm khắc với anh em là mong rằng sẽ không phải đổ máu vô ích trên chiến trường ... ". Nghe đến đấy hầu hết anh em đều rưng rưng cảm động, nhưng dù sao trong lòng cũng thấy khoan khoaí khi được thoát khỏi tay một ông chỉ huy " hắc xì dầu ".

Dịp ấy trung đội trưởng của tôi cũng đang chờ quyết định phục viên. Một buổi chiều, khi tôi vừa xỏ giày định chạy ra sân đá bóng thì anh rối rít vẫy tay gọi tôi. Tôi phóng đến và anh vui vẻ kéo tôi vừa đi vừa nói " Thằng Hoàng bạn anh về làm đại đội trưởng của mình". Tôi háo hức theo anh đến phòng của ban chỉ huy đại đội. Đại trưởng mới ôm choàng lấy Long ( trung đội trưởng của tôi ) và văng ra một tràng tục tĩu. Nếu không được biết trước thì tôi không dám tin anh chàng ngăm ngăm, nhỏ và lẳn chắc, hay văng tục kia lại là dân Hà Nội. Anh gật đầu đáp trả lời chào của tôi và ngay sau đó dường như chỉ biết có Long ở bên cạnh. Tự ái, tôi xin phép chạy ra sân đá bóng. Mấy hôm sau anh Long có quyết định phục viên. Đêm chia tay, lúc chỉ còn mấy anh em, anh chỉ năm đứa bọn tôi và nói với Hoàng " Tôi có mấy đứa em này muốn nhờ ông trông nom giúp ". Hoàng chiêu một ngụm rượu rồi nhấm nhẳn " Mày cứ lo cho cái thân của mày đi cái đã. Có mấy đồng phụ cấp thì góp lại mà mua cái xe thồ hay sắm bộ đồ bơm vá xe. Còn chúng nó ở đây thì cơm ba bữa, quần áo mặc cả ngày. Chẳng thằng đéo nào chết đâu mà mày phải lo hộ". Hình như anh có vẻ rất ghét những thằng lính chơi thân với cán bộ nên khinh khỉnh nhìn chúng tôi như bọn nịnh thần. Những ngày sau đó bọn tôi cũng lờ tịt không còn muốn coi Hoàng như bạn thân của người anh cả. Tôi rất ức khi anh chiếm ngay cái chân tiền đạo của tôi trong đội bóng tiểu đoàn. Nhưng như thế cũng chẳng sao nếu anh không la hét chửi mắng trên sân. Tức nhất là cái cách nói của anh " Tao đéo hiểu vì sao mà bọn mày đá như cứt thế này lại qua mặt được bọn thằng Trang" ( Trang là một cầu thủ của cơ quan trung đoàn bộ).

Tuy rất tức vì cái thái độ khinh khỉnh của Hoàng nhưng tôi cũng phải công nhận là anh được anh em trong đại đội rất thích. Ngay trong buổi ra mắt đầu tiên, anh đã phát biểu rất ngắn gọn, rõ ràng và đặc biệt là không nhay lại như Lường - chính trị viên đại đội. Những ngày sau đó, hôm nào anh chủ trì sinh hoạt đại đội thì lính rất khoaí. Anh không dài dòng. Khi đã truyền đạt hết nội dung cần thông báo thì anh cho lính nghỉ. Có hôm thấy thời gian sinh hoạt ngắn quá, ngại rằng anh em đại đội khác tỵ nạnh nên anh kể chuyện cười. Thật khác với những câu chửi tục trên sân, anh kể chuyện rất có duyên. Bọn tôi cười nắc nẻ với những chuyện vui về Bọ. Những câu chuyện cười này đã khiến anh em dần dần xích lại gần nhau hơn.

Chủ nhật là ngày anh nuôi được nghỉ. Lính của tiểu đoàn cứ lần lượt làm anh nuôi trong những ngày naỳ. Hôm ấy đến phiên một tiểu đội của đại đội bạn nấu ăn. Bọn chúng vớ phải bao ngô bị mốc mà lại không phát hiện được nên vo dối. Bưng bát cơm lên, cái mùi mốc nồng nặc xục vào mũi. Bụng đang đói lắm nhưng quả thật là không thể nào nuốt nổi. Lướt qua không thấy cán bộ tiểu đoàn và đại đội, tôi nháy mấy thằng bạn bỏ cơm lẻn ra đồi sắn của đơn vị nhổ một đống mang về luộc. Khi bọn tôi chén no nê rồi thì mấy đứa khác mới biết và cũng bắt chước chúng tôi. Thế là trừ đám lính đi chơi ngoaì doanh trại, còn thì tất cả túm năm tụm bảy lui cui nướng, luộc sắn để ăn. Đang hỉ hả râm ran thì tất cả nháo nhác nghe tiếng quát tháo của chính trị viên đại đội. Ngay sau đó là tiếng còi báo động tập hợp đại đội tuýt tuýt vang lên. Lường với vẻ mặt phừng phừng tức giận bắt mọi người mang hết sắn đổ vào chảo cơm cháy cơm thừa dành cho lợn ăn. Trong anh em có nhiều người phản đối. Lường lôi lên trước hàng quân và bắt phải khai ra người nào đầu têu. Rất may là ngay lúc ấy Hoàng đi chơi về. Anh kéo chính trị viên vào phòng của ban chỉ huy đại đội hỏi rồi sau đó hai người cãi nhau một hồi. Lúc sau Hoàng ra cho mọi người tiếp tục nướng nấu và ăn. Đêm ấy bọn tôi chắc mẩm sẽ bị báo động vài lần nhưng lại chẳng thấy gì. Sáng thứ hai, trong buổi chào cờ, đại trưởng cũng chỉ nhắc qua. Nhưng tối hôm ấy, khi sinh hoạt đại đội thì mới thật là căng thẳng. Chính trị viên thì cương quyết phải tìm ra kẻ chủ mưu phá hoaị để đem ra kỷ luật. Đại trưởng thì chỉ nói ngắn gọn thế này "Tôi là người đã từng trải qua những trận đánh rất ác liệt, từng đói, rét, bị thương, sốt rét ... nên không thể không hiểu được cái đói mà các đồng chí phải chịu. Tôi chỉ muốn nói với các đồng chí một điều là đừng bao giờ để bị kỷ luật chỉ vì miếng ăn". Tôi gai người vì câu nói này của Hoàng. May là lúc trưa tôi đã kịp " chỉ thị " cho thằng bạn béo để nó " làm công tác tư tưởng " với mấy đứa biết việc bọn tôi luộc sắn đầu tiên. Buổi sinh hoạt cứ loay hoay mãi mà chẳng thể tìm được thủ phạm chính nên rốt cuộc phải dừng lại trong sự tức giận của Lường.

Một thằng lính lén nghe và thuật lại cuộc cãi nhau giữa Hoàng và Lường :

 - Thôi ông ạ, chúng nó đã trót nhổ và nấu nướng rồi thì cứ để cho chúng nó ăn. Sắn chúng nó trồng thì cho chúng ăn vào lúc này cũng được mà. Đang đói mà có miếng ăn đến miệng lại bị đổ đi thì hận lắm.

 - Ông mới về nên không biết cái bọn này. Nếu không nghiêm trị thì chúng nó được chân sẽ lân đằng đầu, chó con liếm mặt cho mà xem. Thế là thành tích tăng gia của ta bị bọn này nó phá hỏng mất rồi.

- Ông muốn trị thì để sau cũng chưa muộn. Bây giờ thì nên cho chúng nó ăn. Người đang đói mà đồ ăn được lại bị đổ cho lợn thì đến tôi cũng đéo chịu được đâu.

Đại đội tôi có một thằng rất cùn và chiếm giải nhất về số lần bị kỷ luật. Chính trị viên thù nó nên soi mói từng ly từng tí. Nó cũng chẳng phải tay vừa nên sẵn sàng trả nợ khi có cơ hội. Lúc thì cả hai bánh xe đạp của Lường bị thủng, khi thì chiếc quần đang phơi trên dây bị dính cả cục nhựa đường. Cay nhất là một lần Lường có việc phải ăn cơm sau. Khi mở phần cơm thì thấy cả một mớ lông xoăn xoăn. Lường đoán biết được thủ phạm mà không thể nào làm gì nổi nên ức lắm. Vì bị chính trị viên đại đội thù nên nó là đứa duy nhất trong đại đội chưa được về thăm nhà kể từ ngày nhập ngũ. Mấy lần gia đình nó đánh điện " Bố ốm nặng, về ngay " nhưng Lường ỉm đi và nó vẫn không được về. Hôm ấy lại có một bức điện khẩn gửi cho nó với nội dung " Bố mất, về ngay". Lần này thì Lường không dám dấu đi nữa mà mang ra hỏi ý đại đội trưởng. Hoàng bảo là nên báo cáo với chính trị viên tiểu đoàn và cho nó về tranh thủ ngay. Lường cũng lấy cớ là thay mặt đơn vị về chia buồn với gia đình để ghé qua nhà vài hôm. Trên đường đi cùng, thấy thái độ của thằng lính, Lường đã nghi nghi nên đến đầu làng anh ta ghé vào quán nước bên đường hỏi thăm. Bà cụ bán nước kể là ông bố của thằng kia vẫn khỏe mạnh và vừa mới vác cuốc ra đồng. Lường nổi giận ném ngay vòng hoa xuống sông và chỉ mặt thằng lính " Mày về đơn vị rồi biết tay tao!".

Sau một tuần về phép, nó trở lại đơn vị với vẻ mặt nhâng nháo sẵn sàng đón nhận mọi hình phạt mà Lường dành cho nó. Nhưng nó chỉ gặp cái thái độ bực tức cố kìm nén của chính trị viên đại đội mà mãi không thấy mình bị kỷ luật. Ngạc nhiên, nó dò hỏi và được biết là chính đại đội trưởng đã ngăn cản quyết định kỷ luật mà Lường định giáng xuống. Hoàng nói thế này " Ông kỷ luật nó thì sẽ được cái gì? Nó đã dám chôn sống cả bố đẻ thì còn sợ cái gì mà ông định kỷ luật! Mà thật ra thì nó không có lỗi vì người đánh điện là người khác. Vả lại, nếu nó mà lôi ra cái chuyện ông dấu thư từ và những bức điện gửi cho nó thì cũng phiền hà lắm đấy ". Nghe nói vậy, Lường đành ngậm bồ hòn và im lặng.

Sau câu chuyện này và mấy sự kiện khác có liên quan đến đại đội trưởng, thằng lính cùn này bái phục và tôn Hoàng làm đại ca. Từ đó nó không phá ngang nữa và dần dần trở thành một chiến sĩ ưu tú. Sau này nó đi học sĩ quan. Nghe đâu bây giờ nó vẫn còn trong quân đội và mang hàm trung tá.

Tôi chòang tỉnh giấc khi có người chạm nhẹ và tiếng thì thào " Dậy gác". Giao súng, đồng hồ và sổ gác xong, thằng bạn cùng tiểu đội nhẹ nhàng và nhanh chóng chui vào màn ngủ tiếp. Đêm nay tiểu đội tôi gác nhà xe của đơn vị. Một ca gác là 90 phút và có hai người chịu trách nhiệm bảo vệ hai khu vực của bãi xe. Ngày là lính mới thì tôi cũng rất ngại gác đêm. Đang ngủ ngon mà bị dựng dậy thật sự là chán ơi là chán. Nhưng rồi tôi đã tìm được cách biến những ca gác ấy thành những khoảng thời gian vui vui. Những ngày đầu thì tôi hay nhớ về cô bạn gái, nhớ gia đình, nhớ thầy bạn cùng mái trường quê hương. Nhưng sau lần bị tiểu đoàn trưởng vỗ vai rồi mới biết, và nhất là sau khi có một người ngủ gật khi gác bị cán bộ lấy mất súng làm cả đại đội bị báo động mấy lần trong đêm thì tôi không còn dám thả hồn vào những kỷ niệm trong khi gác nữa. Tôi dùng thời gian gác để ôn lại những miếng võ và dựa vào đó mà sáng tạo ra những miếng mới cùng cây AK có cắm lưỡi lê. Bố và các chú dạy tôi nhiều đòn tay không chống vũ khí nhưng chưa dạy tôi cách sử dụng vũ khí. Bố nói " Vũ khí là phần nối dài của cơ thể, vì vậy cần học giỏi võ tay không rồi mới được học về binh khí " .

Từ hôm chửi đại trưởng trên sân bóng, biết thế nào thì Hoàng cũng tìm cách trị lại nên tôi luôn phòng thủ, giữ gìn. Đã mấy lần gác mà tôi không dám tập trung vào các đòn thế mà chỉ chăm chú bảo vệ mục tiêu trong phạm vi của mình. Gần nửa thời gian gác đã trôi qua, tôi vẫn liên tục di chuyển. Bỗng có tiếng động ở phía góc bãi xe. Tôi thận trọng tiến đến và gai người với cảm giác có ai đó đang áp sát từ phía sau. Đảo mắt một vòng về phía trước và không thấy có gì đáng ngại, bất ngờ tôi bước dài chân phải lên trước đồng thời hạ thấp người quay ngoắt lại đánh lưỡi lê ngược về phía sau. Tôi rợn gáy khi mũi súng bị chặn lại. Nhưng theo phản xạ, tôi đằm mình xuống tấn tay phải giật súng về, tay trái chém vuốt ngược về phía đầu ruồi. Bàn tay đang nắm nòng súng bị bật ra cùng với tiếng reo ngạc nhiên " Thằng ranh con khá lắm". Tôi bàng hoàng vì sức dội lại của cú chặt và cũng vì người lên tiếng lại chính là đại đội trưởng Nguyễn Hoàng.

Hoàng  buông một câu cụt lủn "Được đấy!" rồi bỏ đi sang phía bên kia bãi xe. Tôi trân trối nhìn theo mà trong lòng ngổn ngang. Đúng Hoàng phải là người giỏi võ thì mới kịp phản xạ đỡ được cú đánh bất ngờ của tôi. Tôi hơi rùng mình khi nghĩ đến cái cảnh lưỡi lê của tôi cắt ngang bụng Hoàng. Không biết anh ta có thù mình quả này không nhỉ?

 Chiều hôm sau đơn vị lĩnh quân trang nhưng chỉ qua một đêm thì cả đại đội nhớn nhác khi mấy cái ba lô không cánh mà bay. Chuyện ăn cắp vặt thì thỉnh thoảng vẫn xảy ra nhưng đồ bị mất thường chỉ là bộ quần áo, đôi giày  chứ mất cả mấy cái ba lô như thế này thì đây là lần đầu. Đại đội báo động kiểm tra quân tư trang. Các cán bộ hầm hầm tức giận, mấy thằng bị mất trộm thì mặt mũi méo xẹo vì chỉ còn lại môĩ bộ quần áo đang mặc trên người . Không khí căng thẳng , hoang mang lo lắng , nghi kỵ bao trùm toàn đơn vị . Lệnh cấm trại phát ra , ban chỉ huy đại đội nhận định rằng đồ bị mất chưa thể được chuyển ra ngoaì hàng rào doanh trại. Các tiểu đội chia nhau đi vạch từng bụi lau lách , tre dây um tùm bao quanh doanh trại để tìm . Suốt buổi sáng chúng tôi chui rúc bờ bụi vạch cây bới cỏ mà không tìm được gì . Buổi chiều các tiểu đội rồi trung đội sinh hoạt kiểm điểm cùng nhau phát hiện những biểu hiện khả nghi . Buổi tối lại tập trung đại đội . Đại đội trưởng chỉ im lặng quan sát mọi người trong khi chính trị viên cứ thao thao về tinh thần kỷ luật , đoàn kết , tương thân tương ái ... Sang phần phát biểu ý kiến thì mấy anh chàng đoàn viên ưu tú , đối tượng đảng nhao nhao giơ tay nhưng cũng chỉ nhai lại những lời mà Lường vừa nói . Hình như họ chỉ muốn tỏ ra rằng ta đây là kẻ vô can . Loanh quanh mãi mà vẫn lùng nhùng chẳng lần được một mối nào có thể tìm ra thủ phạm , mọi người đều mệt nhoaì . Cứ tình hình này thì rất có thể đêm nay lại báo động . Bỗng Hoàng kéo Lường ra một góc nói nhỏ điều gì mà nét mặt của chính trị viên giãn ra . Anh ta trở lại và dõng dạc tuyên bố :

 - Chúng tôi đã khoanh vùng được thủ phạm !

 Cả phòng ồ lên nhớn nhác nhìn nhau . Lường nói tiếp :

 - Ban chỉ huy đại đội mở lượng khoan hồng cho người biết hối cải . Chúng ta đánh kẻ chạy đi chứ không đánh người chạy lại nên chúng tôi thành thật khuyên đồng chí nào đã trót lấy trộm thì hãy dũng cảm thú tội và mang trả lại những thứ đã lấy cho đồng đội của mình .  

 Lại có mấy ý kiến nhao nhao tán dương thiện chí của ban chỉ huy . Một lúc lâu vẫn chưa thấy có ai đủ dũng cảm đứng lên nhận tội , chính trị viên hắng giọng :

 - Ban chỉ huy được cơ sở báo tin là thủ phạm có quan hệ mật thiết với kẻ chủ mưu phá thành tích tăng gia của đơn vị hôm trước .

 Tất cả lại ồ lên . Tai tôi ù đi hệt như cái lần bị ăn một gót chân vào thái dương trong khi tập . Phải bình tĩnh , tôi tự nhủ mình và từ từ hít một hơi thật sâu đồng thời tập trung cái nhìn của mình vào đầu mũi . Đây là cách bố tôi dạy để ứng dụng vào trường hợp cần giữ tinh thần không cho bộc lộ cảm xúc thật của mình ra mặt . Và ngay lập tức , tôi bắt gặp cái nhìn ngơ ngác của mấy thằng bạn và vài ánh mắt căm ghét khác .

 - Tất cả trật tự !- Tiếng đại đội trưởng vang lên - Bây giờ mọi người giải tán nhưng không ai được ra khỏi khu vực của đơn vị nếu chưa có sự đồng ý của tôi . Đồng chí Nghĩa !- Hoàng bỗng dằn giọng .

 - Có tôi ! - Tôi giật nảy mình trả lời như máy .

 - Đồng chí theo tôi lên ban chỉ huy đại đội - Anh ta lạnh lùng ra lệnh cho tôi . Tôi há hốc mồm không nói được gì . Tất cả à lên nhìn xoaý vào tôi . Có tiếng chửi " Trông mặt thế mà lại là đồ ăn cắp ! " Người khác nói " Đúng là cái đồ bất nhân bất nghĩa ! " . Tôi choáng váng . Mình dính đòn rồi ! Đòn trả thù của bọn này thật sự là quá độc !

Anh tôi tên Trọng Nhân , tôi là Trọng Nghĩa . Ngày tôi còn bé xíu , bố thường bồng hai anh em tôi lên cho đi chơi long nhong quanh xóm . Đã bao nhiêu lần bố nói với chúng tôi " Lớn lên phải biết trọng nhân nghĩa thì mới thành người các con ạ ! " . Dần dần qua những lời giảng của cha mẹ , của thầy và những trang sách ... tôi càng ngày càng hiểu hơn về những chữ : trung , hiếu , tín , lễ , nghĩa , nhân , ái , trí , dũng v.v... Tôi vốn rất tự hào về gia đình về bản thân . Vậy mà trước bao nhiêu người thế này mà mấy đứa kia lại chửi thẳng vào mặt tôi là " Đồ bất nhân bất nghĩa , đồ trộm cắp ... " . Mắt tôi tóe lửa . Hai nắm tay siết lại . Tôi chỉ chờ thêm một câu chửi rủa nữa là đòn đánh sẽ lập tức bung ra . Tôi cảm thấy một luồng hơi nóng đang chạy rần rật trong người mình . Mẹ kiếp , hôm nay bố sẽ xuống tay xử võ với chúng mày ! Chửi đi , bố đang chờ chúng mày chửi nữa để ra tay đây . Bỗng có người quàng tay qua vai tôi . Lại thêm một bàn tay vỗ vỗ nhẹ và nắm chặt lấy nắm tay tôi . Tiếng Tuấn kều thì thào " Bình tĩnh đừng mắc mưu . Mày mà đánh trước là bọn chúng có cớ để trị . Cứ yên tâm là còn có chúng tao " . Lại có tiếng lao xao :

 - Anh em ơi , trùm chăn đánh chết mẹ mấy thằng trộm cắp này đi !

 - Thằng kia , mày nói ai là đồ trộm cắp ? Hay là mày muốn nói tao ? Mày có dám đánh nhau với tao hay không ? - Hải béo mặt mũi phừng phừng đứng chắn trước mặt tôi hét lên với mấy thằng vừa nhao nhao đòi đánh .

 - Tất cả trật tự và giải tán . Đồng chí Nghĩa theo tôi - Hoàng quát to với mọi người và dằn giọng ra lệnh cho tôi .

 - Mày cứ đi theo ông ấy . Sợ cái đéo gì .

 Tôi giật tay thoát ra khỏi hai thằng bạn rồi chỉ vào mặt mấy thằng vừa dọa dẫm :

 - Chúng mày cứ chờ đấy , bây giờ tao lên đại đội cái đã . Lúc nào về tao sẽ tính sổ với bọn mày .

 Tôi bỏ đi , Tuấn kều và Sinh vẩu đi hai bên , Hải béo chặn hậu . Bọn chúng bảo vệ như vậy là lo tôi bị đánh lén . Tôi hơi buồn cười và lướt mắt nhìn quanh . Không thấy bóng thằng Nam đâu . Từ ngày Long ra quân , Hoàng không mặn mà với chúng tôi thì thái độ của Nam cũng thấy khang khác . Bọn tôi cũng kệ vì biết nó phải phấn đấu vào đảng theo chỉ thị của ông già .

 Đến trước phòng làm việc của ban chỉ huy đại đội , tôi tiến lên nói dõng dạc :

 - Báo cáo , tôi hạ sĩ Nguyễn Trọng Nghĩa có mặt theo lệnh .

 - Đồng chí vào đây . Đóng cửa lại . Ngồi xuống .

 Hoàng thong thả ra lệnh cho tôi . Anh ta lôi ra một tập giấy và để lên bàn rồi ngồi đối diện tôi . Hoàng nhìn thẳng vào mắt tôi , tôi cũng nhìn thẳng lại và thầm chửi " Tôi sợ đếch gì ông ! " . Một thoáng cười vụt qua trong ánh mát Hoàng nhưng anh ta lại hỏi với giọng lạnh tanh :

 - Đồng chí có biết vì sao tôi gọi đồng chí đến đây không ?

 - Tôi không biết .

 - Đồng chí hãy trả lời câu hỏi này : sức mạnh của quân đội là do đâu ?

 - Có rất nhiều những yếu tố kết hợp để tạo nên sức mạnh của quân đội . Tôi có thể kể ra một số như sau : lực lượng , trang bị , khả năng của nguời chỉ huy , trình độ của binh lính , tinh thần đoàn kết , tính kỷ luật ...

 Tôi trả lời chung chung như vậy và cười thầm . Về cãi lý thì tôi chỉ ngại có chính trị viên tiểu đoàn mà thôi . Cũng thật không may cho tôi là dịp này chính trị viên tiểu đoàn nghỉ phép và tiểu đoàn trưởng lại mới đi họp ở bộ tư lệnh .

 - Đồng chí nói đoàn kết và kỷ luật là sức mạnh của quân đội . Vậy mà tôi được biết là đồng chí là người rất hay chống đối cấp trên .

 - Tôi chưa bao giờ chống đối cấp trên . Đồng chí hãy đưa ra bằng chứng về việc tôi chống đối cấp trên .

 Tôi lại cười thầm vì bằng chứng duy nhất có thể đưa ra là những ý kiến đóng góp cho cán bộ dịp sơ kết 6 tháng đầu năm . Trong đó tôi có phê phán Lường mấy điểm và chắc chắn là tôi đã nói đúng .

 - Có phải đồng chí là người chủ mưu phá thành tích tăng gia của đơn vị không ? Hoàng bỗng dằn giọng hỏi .

 - Không !

 - Có người báo cho chúng tôi biết là chính đồng chí đầu têu việc phá đồi sắn của đơn vị .

 - Ai nói ? Đồng chí đưa người ấy ra đây đối chứng với tôi .

Tôi nói mạnh miệng như vậy bởi vì tôi biết chắc là ngoaì mấy thằng bạn thân thì không ai thấy tôi nhổ sắn . Mấy đứa khác chỉ biết được lúc mà bọn tôi sắp ăn xong . Và tôi cũng chắc là chúng nó không dám khẳng định tôi nhổ sắn . Tôi quyết sẽ cãi béng chuyện này vì nếu để qui vào tội phá sắn thì cũng sẽ lại bị qui vào tội ăn trộm đồ .

 - Hôm nay tôi gọi đồng chí đến đây không phải để chụp mũ mà chỉ muốn khuyên bảo đồng chí hãy thành khẩn với những khuyết điểm của mình . Đồng chí hãy xem những gì mà tôi đã biết .

 Hoàng xoay tờ giấy về phía tôi . Nãy giờ thấy anh ta loay hoay ghi chép , tôi lại tưởng là ghi biên bản cuộc hỏi cung . Tôi làm bộ dửng dưng liếc nhìn tờ giấy . Tôi giật nảy mình khi thấy nội dung " Tôi biết cậu không phải lấy trộm nhưng vì muốn đánh lạc hướng thủ phạm nên tôi phải làm thế này . Tiếp tục đóng kịch nhé . Chú ý là ngoaì cửa có rất nhiều người đang nghe lén " . Tôi vui mừng quá nhưng ngay lập tức bị Hoàng đá nhẹ dưới gầm bàn . Tôi nói to :

 - Nói thẳng toẹt ra là các đồng chí ghét tôi nên muốn chụp cái mũ ăn trộm cho tôi . Tôi không lấy cái gì của ai nên cũng đếch sợ .

 Hoàng lại viết cho tôi " Cứ chịu nhịn để mọi người nghi ngờ . Về bảo với mấy thằng bí mật theo dõi bọn Khoa , Hà . Có thể tối mai chúng sẽ mang đồ ra ngoaì " . Và anh lại lớn tiếng :

 - Tôi cho đồng chí cơ hội suy nghĩ . Nếu không thành khẩn thì sau này đừng có trách tôi nhé .

 Tôi vớ lấy bút viết " Em nghi ngờ bọn thằng Bốn " . Hoàng viết trả " Thằng Bốn thì có người khác theo dõi " và đá nhẹ vào chân tôi . Tôi hiểu ý và to tiếng :

 - Có phải vì hôm trước bị tôi chửi trên sân bóng mà đồng chí thù tôi ? Nếu đúng vậy thì anh là thằng hèn !

 - Ha ha ! Lần đầu tiên có người chửi tôi là hèn - Hoàng cười lớn - Thôi được , đồng chí về đi . Tôi cho đồng chí một ngày để suy nghĩ . Mong rằng đồng chí không phải nói cái câu có từ " biết thế ... " .

 Tôi vui lắm nhưng không dám thể hiện ra mặt , đành làm bộ lừ lừ  mở cửa ra về . Vừa bước ra ngoaì , đang tranh tối tranh sáng thì bỗng vụt có bóng người lao đến đấm thẳng vào mặt tôi cũng câu chửi " Khốn nạn vì đồng hương " . Theo phản xạ tôi thụp người lách sang trái và tay phải móc một quả vào bụng kẻ tấn công . Đến lúc này tôi mới kịp nhận ra kẻ đánh mình chính là thằng bạn học từ bé và bây giờ là lính của đại đội khác . Dính đòn của tôi , nó quị ngay . Vừa ôm bụng thở nó vừa chửi :

 - Nhục vì bạn , khốn nạn vì đồng hương . Đ.M thằng ăn cắp kia !

 Tôi nhảy vụt về sau đứng dựa lưng vào tường khi thấy mấy bóng người phóng đến . Tiếng Hải béo oang oang chửi :

 - Thằng điên kia , cho chết cha mày đi . Bố mày đổ cho mày là ăn cắp và cũng đánh mày thì thế nào bây giờ hả ?

 - Tất cả dừng lại ! Tiếng Hoàng hét lên - Tuyệt đối không được đánh nhau . Đồng chí Bảo vào đây . Đồng chí là người của đại đội khác mà dám đến đây đánh người thì thật không còn coi ai ra gì nữa .

Khi Bảo bước vào gặp Hoàng thì tôi biết rằng nó sẽ hiểu rõ chuyện . Tôi muốn đánh lạc hướng để mọi người không nghe lén chuyện giữa hai người nên quát lên :

 - Thằng nào lúc nãy dọa đánh tao thì ra đây !

 Và tôi bước nhanh ra khoảng sân sáng đèn cạnh cột cờ . Mọi người đi theo và quây một vòng quanh tôi háo h­ức chờ xem một trận đánh nhau . Tôi cởi áo ném vào chân cột cờ rồi bắt đầu khởi động . Tôi tuy nhỏ ng­ười nhưng do tập luyện từ bé nên rất rắn rỏi . Vì muốn khoe nên tôi cố tình làm những động tác để các nhóm cơ ở tay , ngực , bụng cuồn cuộn nổi lên . Có nhiều tiếng xì xào bàn tán khen chê . Vờ không chú ý đến mọi người nhưng tôi quan sát rất nhanh và thấy lực lượng ủng hộ mình chiếm số đông áp đảo . Đó là đám đồng hương , bạn học , bạn cùng trung đội và đám bạn đá bóng với nhau . Số còn lại thì có mấy thằng bị mất đồ cùng đám bạn của chúng . Cũng đen cho tôi là mấy thằng mất trộm lại chẳng có đ­ứa nào chơi thân với tôi . Ngoaì ra còn một số người không ủng hộ ai mà chỉ muốn xem hai bên đánh nhau .Tôi lớn tiếng :

 - Thế nào mấy thằng muốn đánh nhau với tao ? Một mình tao dám chấp ba thằng của chúng mày , có dám chơi không ?

 - " Ba năm võ Tàu không bằng một chầu củ đậu " - Một thằng lên tiếng .

 - ĐM. thằng kia ! Tao thách mày dám chơi củ đậu bay đấy ! Thằng Nghĩa mà bị một phát thì tất cả bọn chúng mày sẽ thành cám cho lợn ăn - Hải béo hùng hổ và mặc mỗi cái quần đùi nhảy ra múa may .

 - Các anh định làm loạn đấy à ? - Lường bỗng xuất hiện - Có giải tán ngay không thì tôi cho báo động bây giờ .

 Cùng mấy thằng bạn về dãy phòng ở của trung đội . Tôi cố nín nhịn không kể với mấy thằng bạn thân về câu chuyện cùng Hoàng . Chờ mãi mới có cơ hội , tôi tranh thủ rỉ tai cho riêng Tuấn biết . Thằng này có nhiều mưu mẹo mà lại kín tiếng chứ không ba toác như hai thằng kia . Đêm ấy hầu như tôi không ngủ . Nói đúng là tôi không dám ngủ . Tôi sợ đang ngủ say mà bị trùm chăn đánh hội đồng như mấy thằng ngày còn ở đơn vị huấn luyện bộ binh . Dạo ấy anh em nghi ngờ mấy thằng ăn trộm tư trang và bàn nhau bất ngờ trùm chăn đánh cho một trận tơi bời . Cũng có thằng bị đánh oan nh­ưng những đứa khác đều phải khai nhận . Nếu đánh nhau một cách đàng hoàng thì dăm ba thằng lính bình thường chắc không hạ được tôi . Đến mấy thằng bạn ít nhiều đều có võ mà tập trung lại đấu với một mình tôi mà cũng chưa thắng được tôi nữa là bọn không có võ . Nhưng nếu bất ngờ bị trùm chăn đánh thì tôi chắc chào thua . Đau không sợ bằng nhục . Mà cái tin này truyền về đến quê nhà thì tôi còn biết chui vào đâu . Tôi quay ra oán trách Hoàng . Mẹ kiếp , mình hóa ra là con tốt thí cho lão ấy . Nếu tìm được thủ phạm đúng như Hoàng dự tính thì công lao trước hết thuộc về sự chỉ đạo sáng suốt của ban chỉ huy đại đội . Còn nếu không tìm ra thủ phạm thì đúng là tôi sống cũng không yên với những nghi ngờ của anh em . Và Hoàng , Lường sẽ thực hiện được cú trả thù ngoạn muc . Tôi bỗng giật mình tự trách là đã không gi­ữ lại tờ giấy viết cùng với Hoàng . Có tang vật ấy nếu không tìm ra thủ phạm thì tôi cũng tự minh oan cho mình được . Thôi đã vào cái thế này thì chỉ còn cách là phải mang hết khả năng ra để mà giành chiến thắng . Tôi chặc lưỡi thầm nhủ mình . Tôi bắt đầu vạch kế hoạch , tiếp tục vừa đóng kịch vừa quan sát thái độ của các đối tượng bị nghi ngờ . Tôi suy nghĩ là ngoaì bốn thằng chơi thân với nhau thì có nên kéo ai vào cuộc này nữa hay không . Nam thì tôi đã chán hẳn . Nó thừa biết là tôi không lấy trộm nhưng lại lẩn tránh khi tôi bị đổ oan . Bạn bè gì cái thứ người như vậy ! 

Đó là lần đầu tiên trong đời tôi th­ức gần trắng đêm . Đầu nghĩ miên man nhưng tai tôi vẫn dỏng lên nghe ngóng . Thỉnh thoảng lại thấy tiếng bước chân vào phòng rồi lại ra ngay . Sau này tôi mới biết là chính Hoàng đã ra lệnh cho tiểu đội gác đêm ấy đặc biệt chú ý đến tôi và nếu thấy có bất c­ứ hành động khác lạ nào đều phải báo ngay cho Hoàng biết . Lệnh này tuy trực tiếp giữ an tòan cho tôi nhưng lại gián tiếp nói cho mọi người rằng tôi chính là thằng ăn trộm . 

 Tôi hướng dòng suy nghĩ của mình về các đối tượng bị nghi ngờ . Dịp đơn vị vừa qua 3 tháng huấn luyện bộ binh thì có hai lính mới được bổ xung về đại đội tôi . Đó là Khoa và Hà , họ là con của hai ông cán bộ khá to trên Bộ tư lệnh binh chủng . Hai thằng này rất lễ phép với các cán bộ nhưng lại chẳng coi anh em lính ra gì . Bọn tôi cũng ngứa mắt nhưng bọn nó chẳng đụng chạm gì đến mình nên cũng cho qua . Một lần trong buổi sinh hoạt , Nam với tư cách là cán bộ đoàn lên tiếng phê bình tác phong sinh hoạt của Hà và Khoa . Bọn chúng không tỏ thái độ gì trong buổi sinh hoạt ấy nhưng hôm sau tôi vô tình bắt gặp hai thằng bám theo Nam ra khu nhà vệ sinh . Tôi nháy Hải béo đi theo . Đến cạnh bức tường gạch chắn phía ngoaì , tôi nghe tiếng Hà :

 - ĐM. thằng nhà quê kia ! Chúng bố mày thích như thế nào thì là việc của chúng bố nhé . Việc đ. gì đến tông giống nhà mày mà mày phải chõ cái mõm thối vào ? 

 - Thì tôi cũng góp ý vậy thôi ch­ứ có gì đâu mà ông chửi kinh thế - Nam nhũn nhặn .

 - Múc chết cha nó đi cho kiềng cái mặt bọn mình - Tiếng của Khoa .

 - Các ông mà đánh tôi thì tôi sẽ báo cáo với cán bộ .

 - Ha ha ! Ai làm chứng cho mày là bị chúng tao đánh ?

 - Có tao đây - Tôi nói vọng vào - Nhưng mà chúng mày muốn đánh nhau thì ra ngoaì này cho thoáng chứ ở trong ấy thì khai thối lắm . 

 Hải béo gầm gừ định nhảy vào tương ngay khi mấy thằng vừa thò đầu ra . Tôi giật lại và cười đểu :

 - Chào các người thành phố nịch sự ! Mẹ của nó già lắm rồi , bọn mày tha cho bà ấy . Chúng mày đánh nhau đi , tao rất khoaí xem . Nhưng mà chúng mày định đánh nhau kiểu gì ? Một chọi một hay là chơi hội đồng ?

 - ĐM. mấy thằng nhà quê này ! Chúng mày cậy đông hả , chơi luôn .

 Khoa vừa dứt lời thì Hải nhảy vụt vào đấm luôn . Nhưng Khoa đã nhảy sang bên tránh được . Liếc qua cách tránh đòn , tôi biết là thằng này cũng đã học võ .Trừ tôi là vẫn đứng khoanh tay , còn tất cả đều thủ thế . Tôi vỗ tay cười :

 - Theo tao thì bên mày chọn một người và thích chơi với đứa nào trong bọn tao cũng được ch­ứ đánh nhau tùm lum thế này thì chỉ giống đám trẻ chăn trâu ở quê tao thôi . 

 - Để tao chơi với thằng lợn ỉn này - Khoa chỉ Hải . Nghe nói mình là lợn ỉn , Hải béo gầm lên chửi và lại lao vào . Hai thằng lúc đầu còn lựa thế ra đòn như sách nhưng sau khi mỗi đứa bị mấy phát khá đau thì loạn xà ngầu chẳng còn ra đòn thế nào cả . Hải khỏe như trâu nên dần dần chiếm ưu thế . Bất ngờ Hải túm được tay Khoa và áp sát quật đối phương xuống đúng vào một thế khóa hóc hiểm của lính đặc công . Hà thấy vậy muốn nhảy vào gỡ nhưng lại sợ hai thằng tôi nên cứ chập chờn không dám . Tôi vỗ tay cười lớn rồi bước lại kéo Hải ra . Thằng béo sung sướng với trận thắng nhưng từ đó cũng mang biệt danh " Hải ỉn " . Sau trận này bọn Khoa - Hà không còn vênh mặt với đám chúng tôi nữa . Bọn chúng không đá bóng mà dành hầu hết thời gian có thể được để lê la quán xá . Khác lớp , khác trung đội nên bọn tôi cũng chẳng còn quan tâm đến mấy thằng ấy nữa nếu không có sự kiện mất trộm này . Ừ , bọn này hay đi quán thì phải xem chúng kết nhất quán nào ? Mình không la cà quán xá thật ra cũng có cái dở hơi . Vụ này có lẽ phải nhờ đến bọn thằng Bảo . Nhưng không biết là Hoàng đã nói những gì và nó còn tức vì bị ăn đòn hay không ? Còn thằng Bốn nữa . Thằng này thì trông cứ gian gian . Mấy bữa nay thấy nó có biểu hiện không bình thường . Nhưng chắc là một mình nó thì không thể lấy liền lúc mấy ba lô như thế được . Trong đại đội thì thằng này không thân với đám Hà , Khoa .

 ... Tôi cứ lan man nghĩ vậy , bỗng giật mình khi có tiếng người đến sát đầu giường . Tôi nhẹ nhàng bật dậy nép vào một góc . Nhưng có tiếng Tuấn thì thào :

 - Tao , Tuấn đây . Thôi mày đi ngủ đi để lấy sức mai còn chiến đấu . Cứ yên tâm , bọn tao sẽ chia nhau canh đêm nay .

 Tôi khẽ hắng giọng và không nói gì . Thằng Tuấn kều này tại sao lại biết là tôi vẫn thức ? Vậy là tôi yên tâm rồi . Nhưng mãi lâu sau đó tôi vẫn thao thức với kế hoạch truy tìm thủ phạm và miên man nghĩ về bạn bè . Một lúc rất lâu sau , tôi bỗng nghe tiếng Hải càu nhàu " Sợ đéo gì thằng nào mà phải canh ? ... Vâng , thưa bố là con xin tuân lệnh ạ ! " . Tôi chợt thấy một tình cảm ấm áp ngập tràn trong lòng mình . Và tôi thiếp đi trong niềm hạnh phúc ấy . Nhiều năm sau , trong quãng đời lang bạt giang hồ , tôi đã tận mắt chứng kiến những cảnh con cãi cha mẹ , vợ mắng ch­ửi chồng , anh em đâm chém nhau , bạn bè phản bội nhau ... thì tôi mới thấm và cảm ơn bố , cảm ơn các chú , cảm ơn những năm tháng lính đã cho tôi hiểu về nghĩa tình đồng đội và cho tôi những người đồng đội . Họ đã dạy cho tôi những bài học đầu tiên về cách nhìn người

Kẻng báo thức bị chìm đi trong tiếng mưa rào nhưng vẫn đủ giật tôi ra khỏi giấc ngủ . Không thấy cán bộ trung đội hối thúc ra tập thể dục nên anh em không ai muốn chui ra khỏi màn . Cởi trần , đi chân đất tôi chạy ra ngoaì sân bóng .Tôi vốn thích dầm mưa từ bé . Thích nhất là những trận mưa rào mùa hạ cùng đám bạn nhỏ đi bắt cá rô lóc ngược dòng nước từ ruộng lên đường . Chà , những chú cá rô béo vàng ruộm ấy mà nấu canh rau ngót hoặc rau cải thì thật là ngon . Chạy một vòng quanh sân rồi tôi vừa đấm đá vừa phì phì phun nước dưới trời mưa tầm tã . Tôi thấy sảng khoaí vô cùng , chẳng còn vương chút mệt mỏi nào sau một đêm ít ngủ .

 Làm mặt lì lì , tôi phớt lờ những cái nhìn và thái độ của mọi người khi cùng ăn sáng . Sau khi kiểm tra nội vụ , tôi ra hiệu để bọn Tuấn lên lớp trước còn mình thì nán lại sau cùng . Tiểu đội tôi thuộc lớp nguồn , tức là học về máy phát điện và sử dụng điện mạng để cấp nguồn điện cho trạm thông tin . Ngày mới đi lính , thấy các anh cơ công lắp đài , sửa vô tuyến thì hầu nh­ư thằng lính nào cũng mơ sẽ làm được như vậy . Nhưng đến khi chuyển sang học kỹ thuật thì mấy thằng tôi lại bị nhét vào lớp nguồn . Cậy có quen biết trước với trung đội trưởng nên tôi đến xin anh chuyển tôi sang học vô tuyến . Anh cười :

 - Chú sợ dầu mỡ lấm lem sẽ không oai chứ gì ? Nói nhỏ cho chú biết là phần lớn dân vô tuyến không có con trai . Mà chú đừng có vội mơ lắp đài , s­ửa vô tuyến . Phải ăn thêm vài tạ muối nữa thì mới nói chuyện này . Chú học nguồn thì mai mốt có thể còn được học lái xe . Biết đâu sau này chú có cái bình bịch thì cũng có thể máy mó về cái bu gi , xăng lửa , bộ chế hòa khí ...Chí ít thì khi ra quân về quê cũng có thể chạy được công nông hay máy bơm .

Thầy giáo của lớp nguồn là một kỹ sư học ở Liên Xô về . Anh quê Thái Bình và rất vui tính . Xen giữa các bài học là những câu chuyện vui về chú bé Vô-va . Một lần trong giờ giải lao , khi mấy thầy trò đang nói chuyện tếu bên mô hình động cơ thì chính trị viên tiểu đoàn ghé vào . Ông nháy mắt với thầy rồi hỏi bọn tôi " Tại sao không cho sít ta to quay mà lại cho rô to quay ? " . Mấy thằng ú ớ trả lời là thầy dạy như vậy . Thấy tôi cười cười , ông quay sang :

 - Ông tướng này trả lời xem nào .

 - Thủ trưởng hỏi khó quá -Tôi lè lưỡi - Cho em thử trả lời bằng cách so sánh nhé : chân chính và chân phụ đều có những chức năng riêng . Không thể cho chân chính làm việc của chân phụ và ngược lại .

 Tất cả cười ầm lên . Tôi định chạy nhưng bị chính trị viên tóm được và xách tai với một câu mắng vui vẻ :

 - Mày láo nó vừa thôi nhé !