Thư gửi bố

Đã 37 năm kể từ ngày con ra đời và gọi bố là bố. Vậy mà, thật đáng tiếc, con không có mấy cơ hội để cảm phục cách sống của bố, tính cách và con người bố. Bởi vì, hình như bố không cho con những cơ hội ấy.

Cách đây 37 năm, từ những phút giây con cất tiếng khóc chào đời, bố đã không cho con những phút bình yên. Mẹ sinh con khi trời đất sắp đón một mùa xuân mới. Biết nhà có 5 quả trứng gà, mẹ bảo bố luộc cả 5 để mẹ ăn lấy sữa cho con bú. Vậy mà bố chỉ luộc 2, 1 cho mẹ, 1 cho chị lúc ấy mới 27 tháng. Bố bảo “Thì ăn tạm, rồi về nhà ăn sau”. Ngày ấy, phụ nữ sinh con xong phải ở trong viện chừng một tuần mới được về nhà. Nhưng vì đó là đêm 30, bác sỹ cho mẹ con về sớm. Đêm tối mịt mùng. Gió mùa thổi lạnh buốt xương sống. Mẹ bảo bố ra gọi cái xích lô để mẹ đưa con về. Chỉ vì tiếc tiền mà bố bảo “Thôi đi bộ”. Nuốt nước mắt vào trong, mẹ bế con đi trong từng đợt gió mùa đông ấy. Nếu không có bạn anh Hải vô tình đi ngang qua lúc đó và thương tình chở 2 mẹ con con trên chiếc xe đạp, chắc con đã cùng mẹ vượt qua thử thách đầu tiên của đời mình rồi bố nhỉ?

Tuổi ấu thơ rồi cũng trôi qua, nhưng nó không êm đềm chút nào cả. Mấy cô bạn đồng nghiệp cứ hỏi vì sao con có thể nhớ quá khứ của mình đến như thế. Con biết là vì bố không cho con tuổi thơ êm đềm đến dễ quên. Khổ vì cái đói không phải là điều con nhớ nhất. Mà đó là những trận đánh mà người con riêng của bố trút xuống đầu mẹ con, những trận đánh có khi đã suýt cướp đi sinh mạng của mẹ, mà bố không một lần phân giải đàng hoàng. Dù có thế nào, mẹ là người cùng bố nuôi anh chị ấy khôn lớn, là người hỗ trợ để anh được đi học, là người giúp giải quyết những hậu quả mang người bất hợp pháp từ Cambodia của anh sau khi đi bộ đội, là người mướt mải lo tổ chức đám cưới cho 2 anh chị. Vậy mà, sau khi anh cầm dao giết mẹ, đánh mẹ thương tật tai vĩnh viễn, bố vẫn để anh em con cháu họ hàng của bố họp gia đình và tuyên bố “Tôi không cần biết thím là ai trong nhà này, sau chú Nhân, thằng Hải là người có quyền quyết định”, hay “Bố bỏ bà ý đi, 2 đứa em để con nuôi cho”, hay “Cháu biếu chú mấy cây vàng để chú bỏ bà ý đi”. Những lời nói ấy, dẫu là con nghe lại, hay trực tiếp nghe thấy, ở cái tuổi trẻ thơ, cũng đủ sốc để con ghi nhớ suốt đời, bố ạ. Những người phát ngôn như thế, chắc có lẽ bố không kể họ nghe khi con 2 tuổi, bố đã về hưu theo chế độ mất sức, một mình mẹ vừa làm công việc nhà nước, vừa bươn chải kiếm sống để nuôi được 3 miệng ăn không đói. Ban ngày, mẹ là cô thủ thư nhẫn nại. Chiều về, mẹ thành con buôn chuyên tuyến Cầu Giấy – Khâm Thiên. Tối đến, mẹ thành bà bán quán nước bổ bưởi thiện nghệ. Rồi bố ốm liên miên, mổ ruột thừa, một mình mẹ vừa chăm bố ở viện vừa chăm 2 đứa con nhỏ gầy guộc và ốm đau liên miên chả kém ở nhà. Những người anh em của bố thành danh khi đó còn chỉ nghĩ đến việc biếu bố mấy cái bánh bột mỳ cứng ngắc, trong khi mẹ phải tìm cách ra chợ đổi cái đống bánh ấy thành thứ thức ăn gì mềm để người mổ ruột thừa có thể tiêu hoá được. Có lẽ đúng là họ không biết việc đấy bố ạ. Họ thậm chí còn không biết giây phút thập tử nhất sinh mà mẹ con phải trải qua khi sốt 41 độ còn phải đứng nấu cơm cho bố đãi khách, và sau đó là toàn bộ cơ thể cứng ngắc vì co cơ, mồm không mở được, tay bắt chuồn chuồn. Ký ức về cái chết trong gang tấc ấy, có thể bố không mấy để ý, nhưng sẽ đi theo con đến hết cuộc đời. Khi mẹ quyết định mang theo 2 chị em con bỏ đi, chỉ nói bố phải hỗ trợ một số tiền nhỏ để mẹ con tìm chỗ chui ra chui vào, bố và anh đã bàn bạc để rút số tiền đó xuống, để rồi sau khi chiếm được toàn bộ căn phòng tập thể đó, anh tuyên bố “Người ta trả gấp 10 lần không bán”. Nếu bố là con, bố có thấy cay đắng không?

Khi 3 mẹ con con đã ổn định được chỗ ở, và vay mượn khắp nơi xây được căn nhà, bố khoe khắp nơi. Con cháu họ hàng nhà bố tò mò tìm đến, và khẳng định chắc nịch “Chú Nhân giỏi quá, đã có nhà cũ, còn xây được cả căn nhà này”. Bố có biết lúc xây nhà xong là lúc mẹ bắt đầu về hưu, lo sợ vì khoản tiền không trả được, mẹ đã rao bán căn nhà cả đời mình mơ uớc ấy để chui về máng lợn nhà tập thể không? Không hiểu trời thương hay tiếp tục thử thách mà căn nhà ấy không ai mua, vì người ta đòi hỏi những thứ mà mẹ con không thể đáp ứng được. Và mẹ đã lạy lục khắp nơi để đảo nợ. Trời thương vì vẫn có người cho mẹ con vay lúc ấy, để chưa bao giờ mẹ rơi vào tình trạng bị đòi nợ ráo riết. Nuôi 2 chị em ăn học đại học lúc ấy với mẹ là một sự nỗ lực phi thường, vậy mà, bố có thản nhiên nói rằng “Thi không đưọc thì thôi, về bán quán nước”. Có những lần chứng kiến những người bạn của mẹ con, khi thấy mẹ xây nhà, đã không ngần ngại rút tiền trong túi ra và bảo “Đây là tiền lương của anh tháng này. Anh không có nhiều cho cô khi cô làm việc lớn này, vì thế, cô cầm lấy tháng lương này của anh đi”, hay “Chị cầm số tiền này đi, nó không là gì cả so với chi phí xây cái nhà”, con lại ứa nước mắt. Những tấm lòng như thế, con sẽ cũng mãi mãi chẳng bao giờ quên. Con còn nhớ rõ lắm, đã khá nhiều lần mẹ bảo với 2 chị em, các con học giỏi, mẹ sẽ tiết kiệm tiền mua ti vi. Nhưng hai chị em cũng chưa bao giờ hỏi mẹ khi nào thì mẹ thực hiện lời hứa ấy, vì chúng con biết, tiền mua ti vi hay bất kỳ đồ đạc khác đáng giá nào, cũng là để đổi lấy căn nhà xây ấy. Vậy là, đã 18 năm rồi, nhà mình vẫn ở trong ngôi nhà thân thương ấy, vẫn giữ được nó như một bằng chứng về sự khốn khổ vượt bão trong cuộc đời. Cho đến sau này, khi về già, bố lên đây sống, bố vẫn tin rằng trong số tiền xây nhà ấy có phần lớn đóng góp của bố, và đã nhiều lần đập đồ trong nhà vì mấy mẹ con không công nhận. Nhưng thôi, cái gì đúng sẽ vẫn không thể sai được, đúng không bố?

Cách đây 5 năm, bố được nhận huy hiệu 60 năm tuổi Đảng. Bố đã giao anh Hải làm bữa tiệc lớn để chúc mừng, mời anh chị em họ đằng nội. Và, anh Hải có gửi mẹ con con tờ giấy mời, trong đó nói “Mời bà đến dự tiệc với gia đình chúng tôi”. Mẹ con con uất hận đến nghẹn lòng. Bố đang sống cùng mẹ và các con, vậy mà, bố để anh Hải mời mẹ con con như những người ngoài, trong khi bố không một lời giải thích cũng như xin lỗi. Và hôm nay, bố lại tiếp tục nhận huy hiệu 65 năm tuổi Đảng. Bố nói với anh Hải rằng “Bố đã giao cho mẹ con bà ý làm bữa tiệc, và mẹ con bà ấy tỏ ra vui lắm”. Bố có biết con đã muốn buông xuôi khi nghe câu nói đó không, dù trước đó con đã xoa dịu mẹ con bằng cách nói “Không cần để ý, coi như không biết”. Những tưởng bố đã nhận ra sai lầm của mình 5 năm về trước, nhưng con nhầm, con nhầm thật bố ạ, bố không hề tôn trọng mẹ con con, bố không hề nghĩ sống với nhau thì phải yêu thương nhau. Có lẽ, bố nghĩ mẹ con con sống là để phục vụ bố. Có lẽ thế. Giá mà bố hiểu rằng cái danh vị ấy chẳng đáng để gì để chúc mừng, mà đơn giản, mẹ và con thấy sức khoẻ bố đã yếu đi nhiều, cơ hội tiếp tục nhận huy hiệu sau 5 năm nữa là điều xa vời, nên tổ chức để cho bố vui, vì chỉ có bố chứ không phải ai khác trong nhà mình sùng ái cái danh vị Đảng trao tặng, thì có lẽ bố đã không đánh giá bản thân mình quá cao đến như vậy.

Chắc cũng khó để con thay đổi quan điểm của mình. Con vẫn luôn biết ơn rằng bố góp phần sinh ra trong cõi đời này, cho con được trải nghiệm những hỉ nộ ái ố của cuộc đời, cho con được trải nghiệm những điều mà nếu được làm lại, con đã ước rằng không. Tình thương con dành cho bố vẫn không thay đổi qua tháng năm. Chỉ có tình yêu, mà nền tảng của nó được xây dựng nên từ tình thương và sự tôn trọng, là khó. Con vẫn luôn ở bên bố, và vẫn là người đầu tiên giúp bố những lúc bố cần, bố nhé.

Con của bố.